ทุเรียน

ทุเรียน เป็นไม้ผลยืนต้นขนาดใหญ่ เจริญเติบโตและให้ผลผลิตได้ดีในเขตที่มีสภาพอากาศร้อนชื้น อุณหภูมิที่เหมาะสมประมาณ 10-46 องศาเซลเซียส ปริมาณน้ำฝนไม่น้อยกว่า 2,000 มิลลิเมตรต่อปี การกระจายตัวของฝนดี ความชื้นสัมพัทธ์ของอากาศสูงประมาณ 75-85 % ดินมีค่าความเป็นกรดเป็นด่าง (pH) ประมาณ 5.5-6.5

การเตรียมดิน
ปรับพื้นที่ก่อนที่จะกำหนดผังปลูกและติดตั้งระบบน้ำ โดยปรับพื้นที่ให้ราบไม่ให้มีแอ่งที่น้ำท่วมขังได้ และถ้าเป็นไปได้ควรปรับเป็นเนินลูกฟูกเพื่อปลูกทุเรียนบนสันเนิน

ระยะปลูก
8-10 X 8-10 เมตร ปลูกทุเรียนได้ประมาณ 16 – 25 ต้น/ไร่

วิธีการปลูก
ทำได้ทั้งการขุดหลุมปลูกซึ่งเหมาะกับพื้นที่ค่อนข้างแล้งและยังไม่มีการวางระบบน้ำไว้ก่อนปลูก วิธีนี้ดินในหลุมจะช่วยเก็บความชื้นได้ดีขึ้น แต่ถ้ามีฝนตกชุก น้ำขัง รากเน่าและต้นตายได้ง่าย ส่วนการปลูกโดยไม่ต้องขุดหลุม (ปลูกแบบนั่งแท่นหรือยกโคก) เหมาะกับพื้นที่ฝนตกชุก วิธีนี้การระบายน้ำดี น้ำไม่ขังโคนต้น แต่ต้องวางระบบน้ำก่อนปลูก ซึ่งต้นทุเรียนจะเจริญเติบโตเร็วกว่าการขุดหลุม ทั้งนี้จุดเน้นที่สำคัญ คือ ควรใช้ต้นกล้าขนาดเล็กที่มีระบบรากดี ไม่ขดงอ แต่ถ้าจะปลูกด้วยต้นกล้าขนาดใหญ่ควรตัดแต่งรากที่ขดงอทั้งที่ก้นถุงและด้านข้างออก รวมทั้งควรพรางแสงให้กับต้นที่ปลูกใหม่ด้วยตาข่ายพรางแสง หรือทางมะพร้าว หรือปลูกไม้ให้ร่มเงา เช่น กล้วย

การดูแลรักษา
ปีแรกหลังปลูก ควรใส่ปุ๋ยและทำโคน 4 ครั้ง (การทำโคน หมายถึง การกำจัดวัชพืชใต้ทรงพุ่ม ถากดินรอบนอกทรงพุ่มมาพูนกลบใต้ทรงพุ่มในลักษณะลาดเอียงจากต้นพันธุ์ออกไปโดยรอบ หลีกเลี่ยงการถากดินบริเวณโคนต้น เพราะระบบรากทุเรียนที่อยู่ค่อนข้างตื้นใกล้ผิวดินจะได้รับอันตราย ชะงักการเจริญเติบโต หรือทำให้โรครากเน่าโคนเน่าเข้าทำลายได้ง่ายขึ้น ) โดยควรใส่ปุ๋ยและทำโคนครั้งที่ 1 หลังจากปลูกแล้วประมาณ 1 เดือน หลังจากนั้นต่อเนื่องจนถึงสิ้นปี ควรใส่ปุ๋ยและทำโคน เดือนเว้นเดือน โดยในแต่ละครั้ง ควรใส่ปุ๋ยในปริมาณ ดังนี้
ครั้งที่1 -3 ใส่ปุ๋ยคอก 5 กิโลกรัมต่อต้น
ครั้งที่ 4 ใส่ปุ๋ยคอก 5 กิโลกรัมต่อต้น ร่วมกับ ปุ๋ยเคมีสูตร 15-15-15 หรือ 16-16-16 ประมาณ 150 - 200 กรัมต่อต้น
ปีต่อๆไป (ระยะที่ต้นทุเรียนยังไม่ให้ผลผลิต) ควรใส่ปุ๋ยและทำโคนอย่างน้อยปีละ 2 ครั้ง ในช่วงต้นฤดูฝนและหลังฤดูฝน โดยควรใส่ปุ๋ยในปริมาณ ดังนี้ ปุ๋ยคอก อัตราเป็นบุ้งกี้ต่อต้นต่อปี เท่ากับสองเท่าของขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางทรงพุ่ม (เมตร) แบ่งใส่ 2 ครั้งต่อปี ยกตัวอย่าง เช่น ต้นทุเรียนมีเส้นผ่าศูนย์กลางทรงพุ่ม 3 เมตร ควรใส่ปุ๋ยคอกปีละ 6 บุ้งกี้ หรือ 13.5 กิโลกรัม แบ่งใส่ 2 ครั้ง (2.25 กิโลกรัม = 1 บุ้งกี้ ) ปุ๋ยเคมี สูตร 15-15-15 หรือ 16-16-16 อัตราเป็นกิโลกรัมต่อต้นต่อปี เท่ากับขนาด เส้นผ่าศูนย์กลางทรงพุ่ม (เมตร) แบ่งใส่ 2 - 4 ครั้งต่อปี ยกตัวอย่างเช่น ต้นทุเรียนมีเส้นผ่าศูนย์กลาง ทรงพุ่ม 3 เมตร ควรใส่ปุ๋ยเคมีปีละ 3 กิโลกรัม แบ่งใส่ 2 - 4 ครั้งต่อปี

การกำจัดวัชพืช
ควรใช้หลายๆวิธีประกอบกัน ทั้งการใช้แรงงานถอน ถาก ตัดด้วยเครื่องมือหรือใช้สารเคมี โดยต้องระมัดระวังอย่าให้ระบบรากกระทบกระเทือนและระวังไม่ให้ละอองสารเคมีกำจัดวัชพืชสัมผัสกับต้นทุเรียน

ที่มา:   กรมส่งเสริมการเกษตร

โรครากเน่าโคนเน่า

สาเหตุเกิดจากเชื้อรา Phytophthora palmivora
ลักษณะอาการ ถ้ารากเน่ามาก ใบทุเรียนที่อยู่ปลายกิ่งจะแสดงอาการซีดเหลือง ชะงักการเจริญเติบโตและต่อมาจะร่วง ปลายรากฝอย เน่าเปื่อย รากแขนงมีอาการเน่า ส่วนอาการที่โคนจะปรากฏจุดฉ่ำน้ำและมักมีน้ำเยิ้มออกมา เมื่อใช้มีดถากดูจะพบว่ามีน้ำไหลออกมา เนื้อเยื่อเปลือกและเนื้อเยื่อไม้เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลเข้ม อาการจะลุกลามเน่ารอบโคนต้น ทำให้ใบร่วงหมดต้น และยืนต้นแห้งตายในเวลาต่อมา สำหรับในดินที่มีการระบายน้ำไม่ดี มีน้ำขัง เชื้อราจะแพร่ระบาดไปสู่ใบ กิ่ง และส่วนอื่น ๆ ได้อีกด้วย
การแพร่ระบาด เชื้อราไฟทอปธอร่าสามารถแพร่กระจายโดยทางลม น้ำ ดิน ใบ กิ่งพันธุ์และผล โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝนที่มีลมพายุ และความชื้นสูง จะเหมาะสมกับการแพร่กระจายและเข้าทำลายต้นทุเรียนได้ดี
การป้องกันกำจัด
1. ติดตามสถานการณ์โรครากเน่าโคนเน่า โดยสำรวจทุกต้น 7 วันต่อครั้ง
2. จัดทำร่องระบายน้ำในบริเวณสวนที่มีพื้นที่ต่ำ เพื่อไม่ให้มีน้ำท่วมขัง
3. ตัดแต่งกิ่งแขนงเล็กที่เป็นโรคไปเผาทำลาย
4. ใช้เชื้อราไตรโคเดอร์มา
5.ใช้สารเคมี

โรคราสีชมพู

สาเหตุเกิดจากเชื้อรา Corticium saimonicolor
ลักษณะอาการ เมื่อดูจากภายนอกทรงพุ่ม จะเห็นต้นทุเรียนมีอาการใบเหลืองร่วงเปนหย่อมๆ คล้ายกับอาการกิ่งแห้งหรือโคนเน่าที่เกิดจากเชื้อไฟทอปธอร่า แต่ถ้าสังเกตให้ดีตามกิ่งที่อยู่ด้านในของพุ่มจะเห็นเส้นใยของเชื้อราสีขาวขึ้นปกคลุมโคนกิ่งที่มีใบเหลืองร่วงนั้น เมื่อโรคเจริญลุกลามและมีอายุมากขึ้น เส้นใยสีขาวที่ เห็นเริ่มแรกจะค่อยๆเปลี่ยนเป็นสีชมพู ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่เชื้อราสร้างส่วนขยายพันธุ์เพื่อการระบาดไปยังต้นอื่นๆ ส่วนของกิ่งที่เชื้อราขึ้นปกคลุมอยู่เมื่อถากออกดูจะเห็น เนื้อเยื่อเปลือกแห้งเป็นสีน้ำตาล
การแพร่ระบาดเชื้อราจะเข้าทำลายบริเวณกิ่งในทรงพุ่มที่ซ้อนกันหรืออยู่กันอย่างหนาแน่น ทำให้สะสมความชื้นและมีโอกาสที่เชื้อราจะเข้าทำลายได้ง่าย
การป้องกันกำจัด
1.เมื่อพบการเข้าทำลาย ให้ทำการถากเปลือกบริเวณที่เชื้อราเข้าทำลายออกแล้วทาแผลด้วยสารเคมีหรือฉีดพ่นให้ทั่วกิ่งและลำต้น ถ้ากิ่งนั้นเป็นโรครุนแรง ควรตัดทิ้งและเผาทำลาย
2.ตัดแต่งกิ่งทุเรียนให้โปร่งในช่วงหลังเก็บเกี่ยว ช่วยให้ต้นทุเรียนมีการถ่ายเทอากาศและความชื้นดี ต้นเจริญเติบโตแข็งแรง และมีสภาพไม่เหมาะสมกับการระบาดของเชื้อโรค
3.พ่นสารเคมีป้องกันกำจัดโรคและแมลงศัตรูพืชกับต้นทุเรียนอย่างสม่ำเสมอ

ที่มา :   กรมส่งเสริมการเกษตร

1.เนื้อทุเรียนแช่แข็ง โดยใช้ระบบ IQF อุณหภูมิ -40 องศาเซลเซียส นำไปเก็บรักษาไว้ที่อุณหภูมิ -20 ถึง -25 องศาเซลเซียส สามารถยืดอายุการเก็บรักษาเนื้อทุเรียนได้นาน 12 เดือน โดยคุณภาพด้านรสชาติ กลิ่น สี ยังเป็นที่ยอมรับ
2.ทุเรียนกวนกึ่งสำเร็จรูปและผลิตภัณฑ์ โดยการนำทุเรียนสุกมากวนให้เหนียวพอประมาณ ไม่ใส่น้ำตาลและสารเคมีทุกชนิด เมื่อกวนได้ที่แล้ว บรรจุในถุงพลาสติกปิดผนึกให้แน่น นำไปเก็บรักษาในห้องเย็นที่อุณหภูมิ -20 องซาเซลเซียส จะสามารถเก็บไว้ได้นานและยังสามารถนำไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์อื่นๆได้ เช่น เครื่องดื่มผสมน้ำทุเรียน เยลลี่ผสมทุเรียน ท๊อฟฟี่ผสมทุเรียน
3.เนื้อทุเรียนดิบเพื่อการแปรรูป เช่น ทุเรียนทอดกรอบ
4.การใช้ประโยชน์จากเปลือกทุเรียน เช่น ใช้เป็นพลังงาน ปุ๋ย กระดาษ

ที่มา:   กรมวิชาการเกษตร